Dahilde İşleme Rejimi
Dahilde İşleme Düzenlemesi ihraç ürünleri üretmek için gerekli olan ve dışarıdan ithal edilen, bu yüzden de ithali gümrük vergisine tabi mallara gümrük muafiyeti getiren bir ihracat teşvik sistemidir.
Teşviklerden yararlanabilmek için Dahilde İşleme İzin Belgesi alınması zorunludur. Dahilde İşleme İzin Belgesi, gümrük muafiyetli ithalat yada yurtiçi alımlara olanak sağlayan Dış Ticaret Müsteşarlığınca düzenlenen bir belgedir.
Dahilde İşleme Düzenlemesinin Şartlı Muafiyet Sistemi ve Geri Ödeme Sistemi olmak üzere iki alt türü bulunmaktadır.
Şartlı Muafiyet Sistemi: DTM’den önce DİİB alınır ve ithalat yapılırken ithalat sırasında oluşan gümrük vergisi ve KDV’nin tamamı gümrüğe teminat olarak yatırılır. Teminat ithal edilen malzemenin ihracatında çözülür. Belge süresi 12 aydır ve gerektiğinde süre sonunda 3 ay uzatma alınabilir. DİİB, belge süresi bitiminin rastladığı ayın son gününden itibaren 3 ay içinde İhracatçılar Birliğine başvurularak kapatılmaktadır.
Bu sistemde Eşdeğer Eşya kullanımından da yararlanılabilir. Belge tarihinden itibaren yapılacak ve iç piyasadan temin edilecek eşyanın üretilip ihraç edilmesi ile ihracat beyannamesi taahhüde sayılmakta ve yurtiçinden temin edilen eşyanın eşdeğerini daha sonra ithal etme imkanı getirilmektedir.
İki şekilde şartlı muafiyete göre DİİB alınabilir. Birincisi DİİB için DTM’ye başvurulmakta, alınan belge ile gümrüklerde işlem yapılmakta kapamak içinde İhracatçılar Birliğine, teminat çözümü içinde tekrar gümrüğe ve saymanlığa gidilmektedir. İkincisi ise DİİB gümrükten alınır ve aynı gümrükten ihracat yapılarak DİİB kapatılır mevzuatı az, tek kalemli takibi kolay işlemler için tavsiye edilir. Gümrükten alınan DİİB’de teminat indiriminden yararlanılamaz.
DİİB kapsamında ithal edilecek malzemelerin iç piyasadan ihraç kaydıyla KDV’siz olarak 83 numaralı KDV tebliğine göre tedariki mümkündür. Bu durumda ihracatçının yeminli mali müşaviri iç piyasadan teşvikle alınan malın işlenip ihraç edilmesi halinde, bu malzemelerin ihraç eşyasında kullanıldığını teyit ederek bünyesinde kullanılan teşvikli mala ait KDV’yi hesaplayıp rapor düzenlemektedir. Rapor alıcıya verilerek bizzat alıcı tarafından kendi vergi dairesinden iade alınmaktadır.
Bu sistemde ithalat yapılırken oluşan gümrük vergisi ve KDV’nin tamamı gümrüğe teminat olarak yatırılır. Teminat; para, bankalar tarafından verilen teminat mektupları ve hazine tahvil bonoları şeklinde olabilir. İlk etapta yatırılan teminat gümrük vergisi ve KDV’nin tamamıdır fakat ihracat bedelleri belli bir limiti aştıktan sonra teminat indirimlerinden yararlanılır. Teminat indiriminden maksimum şekilde yararlanan işletme gümrük vergisi ve KDV’nin %10’unu teminat olarak yatırır.
Dahilde İşleme İzin Belgelerinin birer nüshası Gümrük Müsteşarlığı, İlgili İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği ve firmaya gönderilir. Düzenlenen belgeler aylık listeler halinde Resmi Gazetede yayımlanır.
Belgenin revizesi ilgili firma tarafından belge aslı ile gerekli bilgi ve belgelerle yapılacak müracaata istinaden mümkünüdür. Bu işlem ilgili mercilere bildirilir.
Haklı ve mücbir sebep ile fevkalade hallerin belgenin geçerlilik süresi içinde meydana gelmesi halinde firmalar bu durumlarını belgeleyebilirlerse ekstra süre alabilirler.
DİİB süresi içinde ihraç edebileceğiniz kadar ithalat yapılmalıdır. Listede yazsa da ithal edilmeyen malzemenin ihraç zorunluluğu yoktur. DİİB kapsamında ithal edilen ve süresi içerisinde ihracı gerçekleştirilmeyen eşyaya ilişkin olarak ödenmeyen tüm vergileri tahsil edilir ve ayrıca verginin 2 katı para cezası verilir. İhraç edilen malzemelerin gümrük çıkış beyannamelerine firma adı ile DİİB tarih ve numarasının yazılması zorunludur aksi takdirde ihracatlar DİİB kapsamında sayılmaz.
DİİB ihracat taahhüdünün %50’den fazlasını gerçekleştirmeniz veya belgeniz için kapatma başvurusu yapmanız halinde ikinci dahilde işleme izin belgesi alabilirsiniz.
Gümrük giriş ve çıkış beyannamelerinin okunaklı birer fotokopileri tarih sırasına göre bir klasörde saklanmalı. Her beyanname dosya üzerindeki ithal ve ihraç listelerine yazılmalı. Bütün bu belgeler kapatma sırasında istenecektir.
Geri Ödeme Sistemi: İthalat esnasında eşyaya isabet eden vergiler gümrüğe ödenmekte ancak Geri Ödeme Sistemi Formu doldurularak ithalat beyannamesine şerh düşülmektedir. Burada ithalatçı ithal ettiği malı üretip iç piyasaya satmakta ancak ithal tarihinden itibaren 6 ay içerisinde bir ihracat müşterisi bulunduğunda DTM’ye başvurarak DİİB alarak 12 ay içinde ihracatı gerçekleştirmekte belgenin kapatılma süresini takip eden 3 ay içinde ithal gümrüğüne başvurarak KDV hariç diğer vergilerin iadesini talep etmektedir. İhracat yapıldığından dolayı KDV iadesinin alınabileceğinden dolayı KDV hariç tutulmuştur. Gümrük 3 ay içerisinde vergileri geri vermediği takdirde bu sürenin bitiminden itibaren yıllık %48tecil faizi ödemektedir.
Dahilde İşleme İzin Belgesi İle Elde Edilen Avantajlar
İhracat taahhüdünü üçüncü ülkelere yapılan ihracatla yerine getirmek şartı ile ithalatta kota ve gözetim önlemlerinden muafiyet.
Üçüncü ülkelerden yapılan ithalatlarda gümrük vergileri, KDV ve diğer vergi, resim ve harçlardan muafiyet.
İhracat sayılan satış ve teslimler ile ilgili olarak gümrük vergisi muafiyetli ithalat.
AB ülkelerinde ithalde KDV ve diğer vergi, resim ve harçlardan muafiyet.
Dış Ticaret Standardizasyon ve Teknik Düzenlemeler mevzuatına tabi olmama.
Ödenmiş vergilerin geri alınma olanağı.
Eşdeğer eşya kullanımına olanak verilmesi..
Başvuru için Gerekli Belgeler
Başvuru E-İmza ile sanal ortamda Dış Ticaret Müsteşarlığına yapılmaktadır.
Elektronik Başvuru Süreci
1- Yetkilendirmesinin Yapılması
2- Firma Tanımlamasının Yapılması
3- Proje İşlemleri ve Başvurusu
4- Belgenin Onaylanması
5- Yurtiçi Alım ve Faturalı Satışların Kaydı(en geç 3 gün içinde işlenmeli)
Firma Tanımlaması İçin Gerekli Evraklar:
1- Firma Tanımlama Formu
2- Kapasite Raporu
3- İmza Sirküleri
4- Ticaret Sicil Gazetesi
5- Yetki Belgesi
6- Vekaletname
7- Vergi Levhası veya Vergi Dairesi Yazısı
8- İhracatçı Birliği Üye Kartı
9- Son 1 yıllık SSK Tahakkuku Yazısı ve Elektrik Faturası Fotokopisi
10- İthalat-İhracat Gerçekleştirme Listeleri (2. kez başvuranlar için)
11- Ekspertiz Raporu (Kullanılan hammadde adı miktarı ve fire oranı kapasite raporundaki bilgilerden farklı ise Sanayi odasından alınır)
Proje Hazırlığı ve Başvurusu İçin Gerekli Evraklar
1- DTM proje inceleme sırasında bazı belge veya bilgi talep edebilmektedir.
2- İlk defa belge alan firmalar için, birlik tarafından firmaların yerinde tespit yapılmaktadır.
2. ve daha sonraki belge alımlarında önceki açık belge kapsamında gerçekleşen ihracatlar Gerçekleşme Listeleri ile birlikte GÇB asıllarının başvuru evrakı ekinde teslim edilmesi gerekmektedir.